Κάπου ανάμεσα σε lock down και πανδημία η μέρα μας βρίσκει τους περισσότερους εγκλωβισμένους σε οθόνες ανάμεσα σε δουλειά και scroll down. Ξεκάθαρα ο καταιγισμός πληροφοριών και η απεγνωσμένη αναζήτηση λύσεων μας εξαντλεί. Η συγκέντρωση χάνεται. Η παραγωγικότητα μειώνεται και εμείς κάνουμε πλέον ελάχιστα πράγματα χωρίς να τα απολαμβάνουμε.
Η υποτιθέμενη ξεκούραση που επιλέγουμε βλέποντας μια σειρά στο Netflix ή απλά η οριζόντια στάση με το κινητό στο χέρι ξεκάθαρα δεν φαίνεται να μας ανεβάζει την διάθεση. Όλα αυτά είναι δραστηριότητες – χωρίς δράση που τις ακολουθούν οι ενοχές και η νωχελικότητα. Κάπως έτσι νιώθουμε ότι χρειαζόμαστε περισσότερη ξεκούραση χωρίς να είναι ξεκάθαρο πως κουραστήκαμε.
Αυτό συμβαίνει γιατί η κούραση μας είναι πνευματική και όχι σωματική. Πως ακριβώς όμως κουράζεται ο εγκέφαλος; Αν για παράδειγμα διαβάσουμε κάποιο άρθρο ή ένα post στο κινητό μας, τότε ο εγκέφαλος μας βρίσκεται σε λειτουργία προκειμένου να καταχωρήσει την πληροφορία και να την επεξεργαστεί. Φανταστείτε λοιπόν πόσες ώρες μπορεί να απασχολούμε το κεφάλι μας ακόμα και για πράγματα εντελώς ασήμαντα. Αν μάλιστα η δουλειά μας είναι δουλειά γραφείου στην οποία χρειάζεται συνεχή συγκέντρωση και σκέψη τότε μιλάμε ξεκάθαρα για non-stop λειτουργία.
Συμβαίνει συχνά όμως, αν δεν το έχετε παρατηρήσει, όταν κάνετε μια δουλειά στο σπίτι όπως το πλύσιμο των πιάτων ή απασχολείστε με την κατασκευή ενός πάζλ ή ακόμα η επισκευή κάποια χαλασμένης πόρτας, τότε με ένα μαγικό τρόπο καθαρίζει το μυαλό από περιττές σκέψεις και επανέρχεστε σε μία zero κατάσταση ηρεμίας. Σε αυτή την κατάσταση ο νους μπορεί να δουλέψει θέματα τα οποία βρίσκονται, όπως λέμε, πίσω από τα παρασκήνια που ίσως δεν είχατε ποτέ χρόνο να επεξεργαστείτε. Μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί άνθρωποι αποκτούν έμπνευση και πιάνουν τις καλύτερες ιδέες όταν ο εγκέφαλος τους λειτουργεί στο «ρελαντί». Η αρχή αυτή όπως χαρακτηριστικά λέγεται ως breakout principle εξηγεί ότι η χρήση των χεριών σε κάτι πολύ απλό, συνήθως μας αποκαλύπτει λύσεις σε προβλήματα που μπορεί να παλεύουμε καιρό.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι όταν χρησιμοποιούμε τα χέρια μας κάνοντας κάτι που είτε χρειάζεται επαναλαμβανόμενη κίνηση, είτε μία απλή δεξιοτεχνία και βασική αντίληψη τότε δίνουμε την ευκαιρία στον εγκέφαλο μας να ξεκουραστεί.
Η ικανοποίηση που νιώθουμε κάνοντας κάτι τέτοιο έχει την βάση της στην απόλυτη συνήθεια, που έχει το ανθρώπινο γένος εδώ και εκατομμύρια χρόνια, να χρησιμοποιεί τα χέρια του για τα πάντα. Κάτι που φαίνεται δυστυχώς να περιορίζεται με την εξέλιξη της τεχνολογίας καθώς πλέον αρκετοί από εμάς ενεργούμε με την μικρότερη πιθανή κίνηση για να εκτελέσουμε κάτι. Πατάμε απλώς κουμπιά για πράγματα που κάποτε χρειαζόμασταν όλο μας το σώμα. Μήπως λοιπόν η ακινησία δεν ικανοποιεί την ανάγκη για χαλάρωση; Και μάλιστα μήπως ρίχνει την ψυχολογία και οδηγεί σε τεράστια ενόχληση και πιθανόν σε θλίψη;
Η χειρονακτική εργασία και οτιδήποτε κάνουμε με τα χέρια μας είναι σημαντικό να μπορούμε να το δούμε, να το αγγίξουμε και να το αισθανθούμε. Τότε μόνο μπορεί να μας δώσει την απόλυτη ικανοποίηση. Αυτός ο κύκλος της προετοιμασίας, ενέργειας και του αποτελέσματος είναι ένας εύκολος τρόπος να ανεβάσουμε την διάθεση και να ενεργοποιηθούμε. Μάλιστα αυτή η διαδικασία επιβράβευσης αποδεικνύεται με μελέτες ότι έχει την ικανότητα να διαχέει με περισσότερη ένταση στον οργανισμό μας ουσίες που υπό άλλες συνθήκες θα ενεργοποιούσε ένα αντικαταθληπτικό χάπι. Άλλωστε αν δεν κοπιάσουμε για κάτι τότε η επιβράβευση δεν προσφέρει ικανοποίηση, οι ενοχές αυξάνονται και το στρες επιμένει.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα έχετε να διαχειριστείτε μια αγχωτική κουβέντα ή ραντεβού ή είχε η μέρα σας αρκετό στρες και τρέμετε για την συνέχεια, δοκιμάστε να απασχολήσετε τα χέρια σας με κάτι εύκολο. Φτιάξτε την ντουλάπα σας για παράδειγμα ή ασχοληθείτε με τις γλάστρες σας. Ξεκινήστε χειροτεχνίες, μαγειρέψτε, κρατήστε σημειώσεις σε χαρτί, ζωγραφίστε, φτιάξτε κάτι απλό με τα χέρια σας.
Με αυτόν τον τρόπο θα ενεργοποιηθείτε, το αποτέλεσμα θα σας φέρει αναζωογόνηση και κάπως έτσι θα μπείτε στο κύκλο στην δημιουργικότητας. Έτσι θα καταλάβετε ότι οτιδήποτε φτιάχνεται με τα χέρια μπορεί να είναι μόνο προϊόν απολαυστικής διαδικασίας, ψυχικής ηρεμίας και αξίζει την αγάπη μας.